Ali M. Turgut
2 min readJul 2, 2020

Belediyecilik 101 — Rantlaşma, Taşeronlaşma ve Kamunun Tasfiyesi

“Türk ülkesi içinde köylere varıncaya kadar bütün şehirlerimizin güvenlik ve bayındırlık görevi olması, önce tuttuğumuz amaçlardandır. Türk’e ev bark olan her yer, sağlığın, temizliğin, güzelliğin, modern kültürün örneği olacaktır. Devlet kurumları yanında doğrudan doğruya bu işlerle ilgili olan urayların (belediyelerin) bu görüş ve düşünüşle çalışmalarını istiyorum”
Mustafa Kemal Atatürk

CUMHURİYET BELEDİYECİLİĞİ

Öz Türkçe akımından sonra mevcut belediyelerimize “Uray” deniliyordu. Belediyelerimiz Uray, Belediye Başkanlarımız ise “Şarbay” olmuş ve Uraylar Kurultayı düzenleniyordu. İsmet Paşa Başbakan olarak kürsüye çıkıyor ve “Düzgün işleyen her belediye, memleketimizin ilerlemesi ve yükselmesi için mühim bir mekanizmadır.” diye sözlerine başlıyordu.

Bütün belediye başkanlarının gündemleri ortak ve hevesleri yüksekti. Kurulan yeni Türk Cumhuriyetinin ihtiyaçları her gün daha fazla artıyor, milletimizin medeniyet seviyesi yükseldikçe belediye hizmetlerine talepleri artıyordu.

Belediyeler kendilerine yetiyor ve kendi içtimai düzeninde çalışmalar yapıyordu. Ortak menfaatler ve karşılıklı ihtiyaçların sağlanması ise tamamen belediyelere bağlıydı. Belediyelere yüklenen misyonlar ise sosyal devlet işlevlerinin yerine getirilmesinden öte değildi.

Özellikle belediyeler işçilerle yönetiliyordu. Sıcak para komisyoncuları, faizciler ve rant bürokratları daha ortaya çıkmamıştı. Belediye bünyesinde bulunan halka hizmet için ayrılan paralar doğrudan yerli veya yabancı şirketlere gitmediği günlerden bahsediyoruz.

Belediyelerin kendi olanaklarıyla yapacak birçok işler ihaleye verilmiyor, belediyelerin iş yapma kabiliyetleri yükseliyor ve milletin vergileriyle yine cebinden ödediği belediye kaynakları talan edilmiyordu.

Şirket işçileri, belediye vurgunculuğu daha icat edilmemiş, müteahhit köleliği olmayan ve süreli sözleşmelerle değil, doğrudan devletin güvencesinde bulunan Cumhuriyet işçilerinden bahsediyoruz.

Sadece düşünün; bir belediye işçisi ama sadece belediye işçisi. Esnek çalışma saatleri ile sömürülmeyen, aracı şirketlerde olmayan, kadrolu bir belediye personeli. Böyle bir şey günümüzde mümkün müdür?

PARTİLERİN İŞÇİ HAVUZU

Partilerin il ve ilçe başkanlıklarının asker alma dairesi gibi işçi alma dairesi olarak çalışması, parti yöneticilerin belediye şirketlerine yönetici olarak atanması ve kişinin partiye yakınlığına göre işe alınmasının belirli bir açıklaması olabilir mi?

Siyasal bir parti üzerinde yıllardır görev yapan ve partisi seçildiği gibi bir müdürlüğe atanana bir kişinin, yeğenlerini ve arkadaşlarının oğullarını birçok belediye şirketinden işçi olarak başlatmasının bir açıklaması olabilir mi?

DÜZEN PARTİLERİN ORTAK ÇIKARI

Marx’ın rant kuramında belirttiği, kent toprağının özel mülkiyete konu olması doğrudan rantın varlığını ispatlar. Kamu mülkiyetinde olan kent toprağının bu süreçte kamudan özel mülke geçişi nasıl bir kamu menfaati gözetebilir?

Belediyelerin özellikle kamu mülkleri üzerinden sermayeye rantın aktarım sürecinde aldığı öncü görevlere baktığımız zaman ise belediyelerin, rakip siyasal partinin hükümeti ile aynı amaç ve politikalarla hareket ettiğini görmekteyiz.

DÜZEN SİYASETÇİLERİNİN AHLAKSIZLIĞINI PAYLAŞMAK

Yerel basın üzerinden birbirlerine neredeyse küfür eden ve hakaret davaları üzerinde Türk mahkemelerini meşgul edenlerin bile belirli günlerde ve belirli masalarda bir araya gelip rant pay ettiklerinin ahlaksızlığını paylaşıyoruz.

Mal ve hizmet ihalelerinde kayrılan insanları, mülklerimizin yabancı şirketlere peşkeş çekilmesini, belediyeye kredi bulanlara komisyon ücretleri verilmesinin ahlaksızlığını paylaşıyoruz.

Türk milleti olarak belediye yöneticilerinin ahlaksızlığını, oğullarının 500 bin TL’ye varan arabalarının benzin paralarını ve siyasal seçimlerimiz yüzünden bu tür ahlaksızlıkları görmemenin utancını paylaşıyoruz.

Sign up to discover human stories that deepen your understanding of the world.

Free

Distraction-free reading. No ads.

Organize your knowledge with lists and highlights.

Tell your story. Find your audience.

Membership

Read member-only stories

Support writers you read most

Earn money for your writing

Listen to audio narrations

Read offline with the Medium app

Ali M. Turgut
Ali M. Turgut

Written by Ali M. Turgut

rahatsızlıklarını ve çözümleri yazar, tasarlar ve adım atar

No responses yet

Write a response